Editorial del Diario de Noticias
martes, 5 de enero de 2021
MACROGRANJAS
LAS ABARCAS DESIERTAS UNA NOCHE DE REYES (MIGUEL HERNÁNDEZ)
TXILEN IDATZIKO DA MUNDUKO LEHEN KONSTITUZIO PAREKIDEA
Meritxell Freixas-ek Pikara Magazinen argiraratu duen erreportaje landuan azaldu du konstituzio berri honen ezaugarri handietako bat, mugimendu feministaren borrokaren ondorio dela. Izan ere, konstituzioaren aldaketa aukeratzeaz gain, konstituzio berriko oinarrizko gutuna idazteko organoa aukeratu zuten herritarrek: 155 biltzarkide izango dira konstituzio berria idaztearen arduradunak eta datorren apirilean aukeratuko dituzte, udal hauteskundeekin batera. Prozesu horren berezitasuna da, erdiek emakumeak izan beharko dutela, legez hala ezarri dutelako. Ondorioz, Txile izango da munduko lehen herrialdea konstituzioa modu parekidean idatziko duena.
Araudiak ezarri duenaren arabera, hauteskunde-barruti bakoitzean emakumeak izango dira zerrendaburu, eta gizonekin txandakatuko dira. Zerrenda bakoitia bada, onartzen da sexuetako batek bestea gainditzea gehienez hautagaitza batean. Gizonen eta emakumeen arteko aldea bi pertsonatik gorakoa denean, mekanismo zuzentzaile bat aplikatuko da. Ekimenaren egileek Mexikoren adibideari erreparatu zioten beraiena sortzeko, Mexikon 2018ko hauteskunde legegileetan arlo horretan aurrerapenak egin zituztelako.
ARGIA
JUAN BARÁSOAIN (1909-1937). MILITANCIA Y REPRESIÓN DEL MAGISTERIO OLITENSE)
“Militancia y represión. La Federación Española de Trabajadores de la Enseñanza (FETE) en Navarra, 1931-1936” es una muy exhaustiva publicación que el Gobierno de Navarra acaba de sacar a la luz firmada por Reyes Berruezo, Francisco Javier Ema y el santacarés Juan José Casanova Landívar, que entre otros recupera la memoria del maestro olitense y otros afiliados de los que, de un total aproximado de 150, fueron fusilados 18, acabaron presos 27 y prácticamente el resto sumaron sanciones profesionales.
En lo que se refiere a Juan Barásoain, el libro descubre que se hizo con la plaza de Olite en 1934, tras llegar de Olot (Girona), y entró en la directiva del sindicato afín a UGT solo cuatro años después que echara a andar en Navarra. En Olite creó uno de los once centros de colaboración y estudio que FETE tenía en la comunidad y en el semanario “Trabajadores” colaboró varias veces en defensa de la enseñanza pública y laica, entre otros temas. (klik egin-ver más)
El Olitense